Монгол улсын ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж танаа

          

Саяхан Блүүмберг сувгаар “АМЕРИКИЙГ БҮТЭЭСЭН ЭРХМҮҮД”киноны цуврал гарав. Цувралиийн төгсгөлд ” АМЕРИК ЦАГ ХУГАЦААГААР ХӨГЖӨӨГҮЙ, АМЕРИКИЙГ ТЭД БҮТЭЭСЭН ЮМ”гэсэн үгээр дуусгав.

        Америкийн тэр эрхмүүдийн бүтээсэнтэй тэнцэж ч  мэдэхээр том боломж өнөөөдөр  Монголд тохиолдож байна.

        Энэ бол Оросоос Хятад руу нийлүүлэх Алс Дорнодын баялаг түүнийг Монголын нутгаар дайруулан нийлүүлэх том сувгийн боломж.Алс Дорнод буюу Сибирийн байгалын хийн нөөц 46 их наяд тонн,түүхий нефтийн нөөц 100 гаруй тэрбум тонн,мэдээж Сибирийн усан цахилгаан станцуудын илүүдэл эрчим хүч.

         Энэ гурван том баялгийг Оросууд Хятад руу урсгах “ нейтрол зона”-ыг л хайж байна.Путин ч “ СИЛА СИБИРА”төслийнхөө нээлтийг хийчихлээ.Амур,Владивосток руу тавих хоолойн зураг үзүүлээд л байгаа. Цэвдэг ууланд туннель гаргаж хэн ч чадахгүй гэж олон ч  мэрэгжилтнүүдээс сонслоо.Манайтай л хийх хэлэлцээрт зориулсан зураг дөө.Оросын Тува дахь манай Таван толгойгоос 2 дахин том коксын ордоос яагаад өөрсдийнхөө төмөр зам руу холбохгүй  манай Завханы Тэсээс Эрдэнэт рүү ТЭЗҮ-гээ хийцгээе гэж байгаа нь мөн цэвдэгт тулаад л манайхаар  дайруулан төмөр замаа холбох гэснээс биш Монголд энэ зам ач холбогдолоор тун бага.       

          Оросын Алс Дорнодын Яамны сайд Донской-энэ 11 сард болох  Газпром,СNPC-ийн уулзалт шийдвэрлэнэ.Монгол улсын нутаг дэвсгэрээр  дайран өнгөрөх нь  дөт бөгөөд хөрөнгө оруулалтын хувьд ч ашигтай санал боловч энэ нь Монголын талаас өөрсдөөс нь л шалтгаална гэж мэдэгдэж байгаа нь цаг хугацаа хамгийн чухал,хамтрагч маань хэн  байх  вэ?хир найдвартай хамтрагч бидэнтэй хэлэлцээр хийх нь вэ?гэдгээр л гэж харж байна.

          Өнөөдөр зөвхөн байгалийн хийн тухай ярьж байна маргааш нефтийн хоолой,нөгөөдөр эрчим хүчний шугам ярих нь ч тодорхой.Иймд хоёр том гүрны хооронд явагдах их урсгалд зориулсан тодорхой нэгэн зурвас газрыг  Монгол улсын ерөнхийлөгч та  Оросын талд хүсэлт гаргасан тул Монголын төр ямар ч л гэсэн шийдвэрлэх л байх.

                                                   Гэхдээ...

          ОХУ-ын ерөнхийлөгч В.В.Путины айлчлалын үеэр зурагдсан 15 гэрээ,санамж бичгийн дагуу хамтран ажиллах Гэрээ болон санамж бичгийнхээ үүргийг биелүүлэх,төмөр замаа хос болгох,цахилгаанжуулах,Завханы  Агт боорчийн боомтоос Эрдэнэт хүртэлх төмөр замын ТЭЗҮ-г хийх зэрэг маш их ажил манай Засгийн Газарт бий. 

          Харин стратегийн гээд хэнд ч өгдөггүй төмөр замдаа  л хөрөнгө оруулж оруулж чадаж байна уу гэдэг л Засгийн Газрын санаа зовох асуудал. Харин манай талаас хүсэлт болгосон хийн хоолой,нефть дамжуулах,эрчим хүчны шугам зэрэг төмөр замаар болон авто замаар тээх боломжгүй ачааг дамжуулах шугамд газар түрээслүүлэхээс өөрөөр хамтрах боломж манай Засгийн Газарт байхгүй.Тэгээд ч ерөнхий зарчмын гэрээг л Засгийн Газар хоорондын гэрээгээр хийх  боловч Оросын талаас ч мэдээж  аж ахуйн нэгж,харин манай талаас ч заавал Засгийн Газар байх ч ёсгүй.

      Өнөөдрийн төрийн эрх баригчид  гаднаас зээл авч орон нутгийн авто замуудыг 50,50 иар нь аж ахуйн нэгжүүдэд шууд гэрээгээр хувиарлан бонус  авч,Бага нуурын нүүрсыг хямд үнээр авч, шуудайлахдаа гаршсан, ихэд туршлага хуримтлуулсан тул авто зам, агаарын болон төмөр замаа хуваагаад ч гэсэн  бонус унагаах сонирхолтой.

       Путин,Си жиньпин хоёрын уулзалтанд ямар дүгнэлт өгч байна гэж асуусан сэтгүүлчийн асуултанд -Хоёр багий уулзаа л биз.Надад ямар хамаа байсан юм гэж хариулж байгаа хүн өнөөдөртөө Засгийн Газрыг толгойлж байгаа үед үү?

        Оросын тал энэ төсөл дээр Монголын Засгийн Газрыг найдвартай түнш гэж үзэх үү?

        Энэ төслийг төрөөс Хараат Бус Баялагын Сан байгуулах замаар сангийн эх үүсвэр болгон ашиглах тухай   хувилбарийг   төрийн дээд байгуулга болох УИХ-д танилцуулж намрын чуулганаар яаралтай шийдвэрлэх хэрэгтэй байна.

        Эрхэм гишүүдэд Монгол улс зөвхөн цаг хугацаагаар  л хөгжиж яваа гэдгээ ухамсарлаж,энэ түүхэн боломжийг  Монголын  түүхэнд  алтан үсгээр бичигдэх том шийдэл гэдгийг сануулж байна.

                                  ХҮҮХЭД ЯМАР Ч БУРУУГҮЙ.

       Урагшгүй  удирдагчид,унхиагүй эцэг эхээс болж хүүхэд хохирох ёсгүй. Тэд  өлсөх, даарах,өвдөх ёсгүй.

       Тэд  18 нас хүртлээ ажил хийх эрхгүй,баялаг бүтээгчид биш,харин сурах зөв хүн болж хүмүүжих ёстой.

       Тэдэнд очих ёстой тэр халамжийг манай төр засаг ч,эцэг эх ч,өнөө үеийнхэн бид өгч чадаж байгаа юу?

        Харин тэдэнд энэ төсөлд хөрөнгө оруулах нэг л бололцоотой эрх бий.Гэвч тэд хэн нэгэн асран хамгаалагчгүйгээр газрын өмчийн сонголт хийж чадах бил үү?

       Тэр нь нэг  удаа үнэ төлбөргүй 0,7 га газар өмчлөх эрх.

       Газар өмчлөх 52 байршлийг иргэдэд үнэ төлбөргүйгээр өмчлүүлж эхэллээ.

       Энэ 52 байршил дахь газрыг насанд хүрсэн хүн бүрт хувиарлан 18 наснаас дээших насныхан  буюу баялаг бүтээгчид ямар бүтээн байгуулалт бий болгох нь өөрсдийнх нь асуудал.

        Харин 53 дахь байршлийг  хүүхдүүдийнхээ 0.7 га газрын эрхийн бичгүүдийг цуглуулж нэгж хувьцаа болгон баялаг бүтээгч насанд хүртэл нь эзэмшүүлэх хэлбэрээр дээрх төслийн түрээсийн газар болгох санал  байна.

        Улс төрийн “сүгсэлзүүрүүд”-ийн ч хүүхдүүд ер нь хэний ч хүүхдүүд энэ газрын өмчлөгчид байх  тул эсэргүүцэл гарах магадлал бага байх.

        Монгол улсын хойд хилээс урд хил хүртэлх 1100 км зайг 1 км-ийн өргөнтэйгээр суваг гаргана гэвэл 110000 га болно. Түүнийг 0,7 га-г нэгж хувьцаа гэж бодвол нэг сая гурван зуугаад мянган хүн өмчтэй болж, газрын түрээсээр амьжиргаагаа залгуулах боломж бий болох нь.

       Эхний ээлжинд хүүхдүүд боловч хувьцаа үлдвэл тэтгэврийн насныханд ч боломж байна. Улс төрөөс ангид, ямар ч нам нь ялж байсан өөрчлөгдөхгүй, Монголын төрөөс хараат бус, тухайн сувгийн  газрын өмчлөгч хамтрагчтайгаа хязгааргүй хугацаагаар шийдвэрлэх нь Оросын талын сонирхолтой нийцнэ гэж үзэж  байна.

        Энэ нь нэг талаасаа Украйны асуудал шиг улс төрийн нөлөөгөөр хаагдахгүй нөгөө талаасаа өрнөдийн орнуудын улс төрийн нөлөө үзүүлэхгүйн  баталгаа юм.

        Монгол Улсын ерөнхийлөгч  таны  хэлсэнчлэн Ази Европыг холбосон энэхүү интеграчлалаас Монгол улс үлдэх ёсгүй.

         Гуравдах хөршийн бодлого буюу улс төрийн дарамт шахалтаар  энэхүү боломж хаагдах ёсгүй.

          0-18 нас хүрээгүй  бүх хүүхдүүдэд энэ эрх нь нээлттэй бөгөөд 18 нас хүрэхэд нь үлдэгдэл мөнгөөрөө  цаашид суралцах сургалтын зардал,эсвэл бизнэсээ эхлэх гарааны мөнгөтэйгээр гарч дараагийн төрсөн хүүхэдэд нь  эзэмшил нь  шилжих хэлбэрээр шийдвэл ирээдүй болсон хүүхдүүддээ маш том боломж,нийгмийн хамгаалал, халамжийг давхар шийдэх юм.     

                            ХҮН БҮРИЙН ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАХ ТҮҮХЭН БОЛОМЖ

      Байгалын хий,нефть,эрчим хүчний дамжуулах энэ газарт Оросын гурван том компани  тасралтгүй үйл ажиллагаа явуулж байнгын ашигтай байх тул газрын түрээсийн төлбөрийг тухайн аж ахуйн нэгж  төлөх юм.Үнэ төлбөрийг мэдээж  Оросын талтай хийх хэлэлцээрээр шийдвэрлэгдэнэ.

     Харин дараагийн алхам бол тухайн газар дээрх  Орос Монголын хамтарсан үйлдвэрийн энэхүү төсөлд Монголын аж ахуйн нэгжүүд, иргэд хөрөнгө оруулах  боломж  юм.

     Монголчууд бид энэ том төслийн их биш хувийг нийт дүнгээрээ эзэмшсэн ч гэсэн мөнгөн хөрөнгөө арвижуулах цаашилбал ямар замаар олсон нь ч  хамаагүй гадаадад хадгаламж эзэмшигч манай иргэдэд ч  том боломж гарах юм.

      Энэ төслийг Оросын менежмэнтийн баг удирдах нь мэдээж боловч дор хаяад туслах ажилтан, харуул хамгаалалтанд нь олон ажлын байр бий болж  монголчууд бид л  ажилтай болно.

      Гэрээ хэлэлцээрээр тохирч  л чадаад Монгол улсын нутаг дэвсгэр дээр  хамтарсан үйлдвэр байгуулагдах тохиолдолд   Эрдэнэт,Оюу толгойгоос ч дутахааргүй том татвар төлөгч болж татвараа шударгаар төлөхөд л  Монголын Засгийн Газар татварын хэлбэрээр  чамгүй мөнгө хүртэнэ.

      Ингэснээр бид бусдын баялагыг дамжуулагч хуурай замын “Панамын суваг”тай болно.

      Манайх томоохон хөрөнгө оруулагчдийн сонирхолыг татах томоохон төсөл багатай улс.

     Ялангуяа 2-3 улсын хил дамнасан  энэ“ МЕГА төсөл” бол зөвхөн  мөнгө  ч биш харин том баялаг гэж харж бидний хувьд олон улсын зах зээлээс  болон гуравдах хөршүүдээс, Баялагын сангуудаас ч “Сангуудын сан “байгуулах замаар хөрөнгө оруулалт  татах боломжтой бөгөөд тэр хирээрээ манай улсын тусгаар тогтнол улам бэхжих болно.                                                                                                                                 

 Хүндэтгэсэн:                                                 FALCON CAPITAL Хөрөнгө оруулалтын компаны

                                                                          Ерөнхийлөгч                   Ж.Түвшинбат